Βγενόπουλος: Εφτά καντάρια ψέμματα

Έχω γράψει και αλλού για το γνωστό και μη εξαιρετέο 'επιχειρηματία' Α. Βγενόπουλο, κυρίως με αφορμή την αγωγή που κατέθεσε εναντίον του προέδρου του Συνασπισμού, Αλ. Τσίπρα.

Μέσα στο Σαββατοκύριακο διάβασα και άκουσα και για μια ακόμα αγωγή που κατέθεσε εναντίον του επίσης γνωστού και μη εξαιρετέου πολιτικού Γ. Παπανδρέου.

Επειδή τυχαίνει να γνωρίζω τον Α. Βγενόπουλο (έχουμε συναντηθεί σε Γενικές Συνελεύσεις της Marfin, όταν είχα μερικές μετοχές της εταιρείας) και έχω σχηματίσει πολύ πριν την ιστορία του πΟΤΕ συγκεκριμένη άποψη για το ήθος του 'επιχειρηματία' αυτού, νομίζω ότι είναι η καταλληλότερη ευκαιρία να του αφιερώσω αυτή την ανάρτηση (να σας προειδοποιήσω όμως ότι θέλει υπομονή, γιατί θα είναι μεγάλη).

Κατ' αρχήν, οι περισσότεροι από εσάς θα έχετε γνωρίσει το Βγενόπουλο ως 'επιτυχημένο επιχειρηματία'. Ο Βγενόπουλος όμως φυσικά δεν ξεκίνησε ως επιχειρηματίας - και άποψή μου είναι ότι ούτε και τώρα είναι επιχειρηματίας - αλλά ως ένας μέσος δικηγόρος μεταξύ χιλιάδων άλλων. Έχοντας ειδίκευση στο ναυτικό δίκαιο (ένας τομέας που απαιτεί κάποιες παραπάνω γνώσεις από το μέσο αστικό ή ποινικό δικηγόρο), συνεργάστηκε αρχικά με ένα δικηγορικό γραφείο που ειδικευόταν στα ναυτιλιακά και στη συνέχεια προσπάθησε να ξεκινήσει το δικό του γραφείο, αλλά δεν κατάφερε να το κρατήσει ανοιχτό πάνω από ένα-δύο χρόνια (μιλάμε για το 1985-6, και γενικά δεν είναι πολλά πράγματα δημόσια γνωστά για την περίοδο εκείνη σχετικά με τις δραστηριότητες Βγενόπουλου). Κλείνοντας το δικό του γραφείο συνεργάστηκε και πάλι με (το ίδιο ή άλλο) δικηγορικό γραφείο με ειδίκευση στα ναυτιλιακά, μέσα από το οποίο γνωρίστηκε με διάφορους εφοπλιστές, ιδιοκτήτες ναυτιλιακών εταιριών μεσαίου μεγέθους. Λόγω της κρίσης στη ναυτιλία εκείνη την περίοδο ο Βγενόπουλος έπεισε ορισμένους από αυτούς να του εμπιστευτούν ορισμένα ποσά για να δημιουργήσει μια εταιρεία επενδύσεων εκτός του χώρου της ναυτιλίας (κάτι σαν ναυτιλιακό hedge fund), τη MARitime FINancial Investments ή εν συντομία, Maritime (τα αρχικά μάλλον δε σας είναι άγνωστα).

Δε θα επεκταθώ στο πώς αγοράζοντας και πουλώντας εταιρείες έφτασε ως εδώ (είναι ήδη πολύ μεγάλη ανάρτηση μόνο με τα σχετικά με τον πΟΤΕ), πάντως, την πρακτική του 'λέω ένα σωρό ψέμματα και κανένας δε με ενοχλεί' δεν την εφάρμοσε μόνο στον πΟΤΕ (για την ακρίβεια, οι εξαγορές και συγχωνεύσεις που έχει κάνει χωρίς να πει πολλά ψέμματα μετριώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, άντε και των δύο).

Η πρώτη ανακοίνωση που έγινε από τη Marfin για εξαγορά ποσοστού στον πΟΤΕ ήταν στα μέσα Αυγούστου οπότε και έχοντας αποκτήσει πάνω από το 5%, με βάση τη χρηματιστηριακή νομοθεσία ήταν υποχρεωμένη η εταιρεία να το γνωστοποιήσει. Στις 17 Σεπτεμβρίου βγαίνει νέα ανακοίνωση για τη γνωστοποίηση της απόκτησης ποσοστού άνω του 10% στον πΟΤΕ, με μια λεπτομέρεια όμως: Η Marfin κατέχει άμεσα μόνο το 6,36%, ενώ άλλο ένα 4,41% κατέχεται για λογαριασμό (για να το πω σε γενικές γραμμές) της Marfin από άλλη εταιρεία 'με χρηματοπιστωτικό μέσο'.

Εδώ είναι ένα κομβικό σημείο της 'επένδυσης' στον πΟΤΕ. Το συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό μέσο είναι ένα εργαλείο 'μόχλευσης' (όπως λέγεται στη γλώσσα της αγοράς). Με αυτό το εργαλείο, η Marfin έβαλε ενέχυρο στις 7 Σεπτεμβρίου το ποσοστό αυτό για να δανειστεί 512 εκ. Ευρώ ώστε να συνεχίσει να αγοράζει μετοχές του πΟΤΕ. Το δάνειο λήγει στις 12 Σεπτεμβρίου 2008 ημερομηνία στην οποία, η Marfin έπρεπε να καταβάλει το κεφάλαιο του δανείου πλέον των τόκων (με επιτόκιο πάνω από 4%).

Στις 27 Σεπτεμβρίου, ο Βγενόπουλος ρίχνει το πρώτο μεγάλο ψέμα στην αγορά. Με δελτίο τύπου ανακοινώνει ότι η συμμετοχή στον πΟΤΕ είναι 'στρατηγικού χαρακτήρα' και ότι 'η Marfin δεν είναι κερδοσκοπικό κεφάλαιο που επενδύει με στόχο τη γρήγορη αποεπένδυση και το εύκολο κέρδος'. Δεν ξέρω πόσοι τον πίστεψαν. Η αλήθεια όμως είναι ότι ακόμα και την ημέρα που εκδόθηκε η ανακοίνωση, η Marfin δεν κατείχε σχεδόν καμία από τις εταιρείες στις οποίες είχε επενδύσει ένα χρόνο πριν.

Επόμενη ανακοίνωση αύξησης συμμετοχής της Marfin στον πΟΤΕ, γίνεται στις 26 Νοεμβρίου, οπότε η Marfin ανακοινώνει ότι κατέχει πάνω από το 17%, στην πραγματικότητα όμως το ποσοτό που κατέχει άμεσα, έχει αυξηθεί μόνο κατά 0,2%. Το υπόλοιπο 10,5% κατέχεται και πάλι μέσω δύο ακόμα παρόμοιων δανείων που συνάφθηκαν στις 23 Νοεμβρίου, ποσού 486 εκ. Ευρώ και 250 εκ. Ευρώ (συνολικά δηλαδή μαζί με το προηγούμενο δάνειο σχεδόν 1,25 δις Ευρώ) και τα οποία πρέπει να εξοφληθούν στις 28 Νοεμβρίου 2008.

Εδώ είναι το δεύτερο κομβικό σημείο της εξαγοράς του πΟΤΕ. Η Marfin έχει στα ταμεία της μόνο 800-900 εκ. Ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για να πάρει τις μετοχές του πΟΤΕ, ή πρέπει να δανειστεί και άλλα χρήματα (έχει ήδη δανειστεί βάζοντας ενέχυρο μετοχές άλλων εταιρειών άλλα 667 εκ. Ευρώ, που πρέπει επίσης να αποπληρωθούν πριν από την ημερομηνία λήξης των δανείων με τα οποία αγοράστηκε η δεύτερη δόση του πΟΤΕ, οπότε το ταμείο της Marfin είναι ελλειματικό κατά 550-600 εκ. Ευρώ). Είναι προφανές λοιπόν ότι η Marfin δεν έχει τη δυνατότητα να κρατήσει τις μετοχές της στον πΟΤΕ. ΠΡΕΠΕΙ να τις πουλήσει. Κρατήστε αυτή τη διαπίστωση, καθώς έχει ήδη αρχίσει η αντιπαράθεση με το Ελληνικό Δημόσιο για τη συμμετοχή της Marfin στον πΟΤΕ.

Ο Βγενόπουλος πιέζει να αναλάβει η Marfin θέσεις στο ΔΣ του πΟΤΕ, όπως έχει το δικαίωμα να κάνει ως κάτοχος του 17% (έτσι διαδίδουν όλοι... κανείς δεν λέει ότι στην πραγματικότητα το 10,5% είναι 'αέρας κοπανιστός') του πΟΤΕ. Ζητάει τη σύγκληση Γενικής Συνέλευσης, την παραίτηση Βουρλούμη και ότι άλλο έχει τη νομική δυνατότητα να ζητήσει. Κυριολεκτικά, 'χαλάει ο κόσμος'. Και ξαφνικά, στις 21 Δεκεμβρίου, τα πράγματα ησυχάζουν. Ο Βγενόπουλος μαζεύεται, δε ζητάει συνελεύσεις, ούτε και την παραίτηση Βουρλούμη. Μόνο συμμετοχή στο Δ.Σ.

Ο λόγος βέβαια δεν είναι ότι ο Βγενόπουλος συμβιβάστηκε με την ιδέα της ήττας. Έχει καλομάθει (έχει γίνει δηλαδή ένας κακομαθημένος) αφού 20 περίπου χρόνια τώρα να γίνεται το δικό του. Ο απλός λόγος είναι ότι πλέον η Marfin έχει βγει στη γύρα για να πουλήσει τη συμμετοχή της στον πΟΤΕ. Φυσικά, αυτό δεν αποδεικνύεται, αλλά είναι προφανές, αφού στις 17 Δεκεμβρίου (4 ημέρες πριν την ανακοίνωση στην οποία η Marfin υπόσχεται ότι θα γίνει 'το καλό παιδί' του πΟΤΕ) έχει δανειστεί άλλα 233 εκ. Ευρώ, και το πραγματικό ποσοστό που κατέχει άμεσα στον πΟΤΕ είναι μόλις 7,9% ενώ το υπόλοιπο 10,5% είναι ενεχυριασμένο (με τον ίδιο τρόπο που προαναφέρθηκε.

Κάπου στην πορεία, αποκτήθηκε άλλο 1,5% του πΟΤΕ (πριν την νομοθετική ρύθμιση που απαγόρευε συμμετοχή σε επενδυτικό κεφάλαιο με ποσοστό πάνω από 20%). Για το πώς ακοκτήθηκε το ποσοστό (αν κατεχόταν απ' ευθείας από τη Marfin ή αν έχει συναφθεί και άλλο δάνειο) δεν είναι γνωστό, καθώς δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα οι λογιστικές καταστάσεις του 1ου τριμήνου. Όπως όμως και να έχει με το τελευταίο δάνειο της 17 Δεκεμβρίου, η Marfin έχει δανειστεί περίπου 1,5 δις Ευρώ με ενέχυρο το 11% περίπου του πΟΤΕ.

Και ω του θαύματος! Στις 27 Μαρτίου 2008, ξυπνάει από το λήθαργό της η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να ρωτήσει τι γίνεται με τη συμμετοχή της Marfin στον πΟΤΕ, ενώ ήδη έχουν αρχίσει οι διαρροές ότι η Marfin έχει βγει στη γύρα για να πουλήσει. Και τι απαντάει ο Βγενόπουλος; Ε, 'παλιά μου τέχνη κόσκινο'... Απαντάει ότι 'η Marfin θεωρεί στρατηγική τη συμμετοχή της στον πΟΤΕ' (δηλαδή δεν προτίθεται να πουλήσει) παρά το ότι έχει δεχτεί προτάσεις από επενδυτικούς συμβούλους (διάβαζε Commerzbank που έχει συνάψει τα δύο πρώτα δάνεια συνολικού ύψους περίπου 1 δις Ευρώ και που θέλει να είναι σίγουρη ότι δεν θα φάει φέσι, καθώς η μετοχή του πΟΤΕ έχει πάρει την κάτω βόλτα). Βέβαια, ως επαγγελματίας ψεύτης ο Βγενόπουλος, φροντίζει να καλύψει τα νώτα του προσθέτοντας και τις δύο μαγικές λέξεις 'μέχρι τώρα' (και μάλιστα 2 φορές). Πέντε μόλις ημέρες αργότερα (καλά κι αυτοί της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς πρέπει να είναι μεγάλα 'χάπατα') ανακοινώνεται η συμφωνία για την πώληση του πΟΤΕ.

Όλο αυτό το διάστημα, ο Βγενόπουλος διέδιδε σε όλους τους τόνους, είτε σε ανακοινώσεις της Marfin, είτε σε συνεντεύξεις είτε και 'γω δεν ξέρω πού, ότι η συμμετοχή στον πΟΤΕ είναι στρατηγικής σημασίας και ότι δεν προτίθεται να την πουλήσει.

Για να έρθουμε τώρα και στην ηθική βλάβη του Βγενόπουλου και της Marfin.

Ο Τσίπρας είπε ότι αγοράζει αέρα και πουλάει αέρα. Και απορώ, γιατί παρεξηγήθηκε ο Βγενόπουλος. Στη γλώσσα της αγοράς, 'αγοράζω αέρα', σημαίνει 'αγοράζω με χρήματα που δεν έχω, με σκοπό το κέρδος από την πώληση σε σύντομο χρονικό διάστημα'. Αντίστοιχη έκφραση είναι και το 'πουλάω αέρα', που σημαίνει πουλάω μετοχές που δεν έχω με σκοπό το κέρδος αφού όταν θα τις αγοράσω, υπολογίζω ότι θα τις αγοράσω σε χαμηλότερη τιμή'. Δηλαδή ακριβώς ότι συνέβαινε. Βέβαια, πλέον οι συναλλαγές αέρα είναι παράνομες και έχουν αντικατασταθεί από αντίστοιχες νόμιμες - ή αν θέλετε νομότυπες - το αποτέλεσμα όμως είναι το ίδιο.

Βέβαια, αν αποκαλέσεις κάποιον 'ψεύτη' ή 'κλέφτη' ή 'λαμόγιο' ή όπως αλλιώς θέλεις, ακόμα και αν είναι, ο νόμος θεωρεί ότι του προσβάλλεις την προσωπικότητα και έχει το δικαίωμα να σου ζητήσει αποζημίωση - άλλο αν το δικαστήριο θα του την επιδικάσει. Πάνω σε αυτό τον παράλογο νόμο πατάει ο Βγενόπουλος και ζητάει εκατομμύρια από όλους. Βέβαια, αν πραγματικά είχε προσβληθεί, δεν θα ζήταγε χρηματική ικανοποίηση, αλλά θα έκανε μήνυση και θα ζητούσε να πάνε φυλακή. Αλλά από κάποιον που ο μόνος σκοπός στη ζωή του είναι να βγάλει χρήματα με οποιοδήποτε τρόπο - νόμιμο, νομότυπο ή νομιμοφανή - δεν περίμενα και τίποτα καλύτερο...

Θα έβαζα και στοίχημα ότι ο Βγενόπουλος, αν υπήρχε κάποιος έστω νομιμοφανής τρόπος, να βγάλει χρήματα πουλώντας τη μάνα του, τον πατέρα του, τη γυναίκα του και τα παιδιά του θα το έκανε πολύ ευχαρίστως - και δυστυχώς δεν είναι ο μόνος!